جنگافزارهای هخامنشیان
به نوشته ذکا آکیناکه یک شمشیر کوتاه به طول ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر بود و یکی از سلاحهای عمده هخامنشیان به شمار میآمد.[۵] پورداووداظهار میکند کلمه ایرانی باستان برای آکیناکه مشخص نیست. پورداوود از هرودوت که لشکرکشی خشایارشا به یونان در ۴۸۰ ق. م. را گزارش میکند نقل میکند خشایارشا بر روی پلی در هلسینتوس (داردانل)، برگهایی در دریا ریخت، براتی را در جام زرین خود ریخت و خورشید را ستایش نمود و یک آکیناکه به عنوان هدیه به خدا در آب انداخت.[۶] قبضه این شمشیر تماما از چوب و تیغه آن از آهن
بود و میتوان آن را در موزه آشمولیان آکسفورد یافت.
آکیناکه مادی و پارسی: بر اساس سنگ نگاریهای پارسه(تخت جمشید/پرسپولیس)[۷] بین دو گونه این سلاح تمایز قایل است: الف) آکیناکه مادی ب) آکیناکه پارسی. آکیناکههای مادی از طریق ریسمانی که از “شکل گوش” غلاف شمشیر عبور میکرد در سمت راست بدن به کمربند آویخته میشد. هنگامی که حامل آکیناکه بر اسب سوار میشد با به صورت پیادهنظام راهپیمایی میکرد، کمربندی از انتهای غلاف آن را از آویخته شدن و تلو تلو خوردن باز میداشت.[۸][۹] تصویر سنگی از تالار سه دروازه پارسه را نشان میدهد که بر روی آن نقش نگهبانی با آکیناکه مادی به چشم میخورد.
برخلاف آکیناکههای مادی، آکیناکههای پارسی زیر کمربند و جلوی شکم جای میگیرد. دسته I-شکل بسیار متفاوت از آکیناکههای مادی بود. بخش پایین “شکل گوش” شمشیر و تمام سر غلاف به صورت سه نیمدایره ساخته میساختند تا شمشیر به آسانی از کمر نیافتند. آکیناکه پارسی ته-غلاف برجسته ندارد بلکه غلافآن مثل تیغ در انتها تیز میشود.
آکیناکههای هم از طلای ناب و با تزئینات زیبا وجود داشت.[۱۰] به نقل از گزنفون گزارش میکند، هدیه سلطنتی ایران یک آکیناکه طلایی، یک اسب نسایی با افسار طلایی و دیگر ادوات جنگی بود. یک آکیناکه طلایی مجلل[۱۱] از دوران هخامنشیان در موزه ملی ایران در تهران نگهداری میشود.[۱۲] هوت مینویسد این آکیناکه طلایی در همدان (هگمتانه) پیدا شد و قدمت آن به ۵۰۰۰ ق. م. باز میگردد.[۱۳] این قطعه مشابه آکیناکهای است که در موزه هنر متروپولیتن در نیویورک وجود دارد.[۱۴] بر حجاری پلههای شمالیهای تالار بارعام آپاداتا اسلحه دار داریوش شاه به چشم میخورد که آکیناکههای سلطنتی را را حمل میکنند. بر سنگ برجستههای آپادانا نمایندگیهای ملتهای مختلف نیز دیده میشوند که یک پارسی در پیشاپیش آنها حرکت میکند و یک آکیناکه پارسی یا مادی همراه دارد.
نیزه دار و نیزهها: واحدهای نیزه داران از مهمترین واحدهای ارتش هخامنشیان بودند و بالاترین درجه در ارتش نیز بر عهده یک نیزه دار بود.[۱۵] بنا به گفته پورداوود[۱۶] و تایید معطوفی،[۱۷] نیزه در وندیداد، فرگرد ۱۷، بند ۴۳۳ با عنوان آرشتایاشا (ارشتی) آمده است. پورداوود با اشاره به سنگ نگاری نقش رستم، شرح میدهد که نیزه دار داریوش شاه گئوبروه (آرشتی بارا /spear bearer) خوانده میشد. سرنیزههای دوران هخامنشی از لحاظ شکل متنوعند. ذکا بر مبنای سنگ نگارههای هخامنشی دو نوع کلی سرنیزه را تشخیص میدهد الف) سرنیزههای پهن و مشابه برگ درخت ب) سر نیزههای باریک و بلند به شکل برگ درخت بید.[۱۸] به نظر ذکا نیزههای هخامنشی از لحاظ درازا بر دو نوعند الف) نیزههای بلند که در کنار سپر از سوی واحدهای سواره نظام و پیادهنظام استفاده میشد ب) نیزههای کوتاه (زوبین).
به گزارش هرودوت محور نیزه ایرانیان شش تا هفت پا (حدودا دو متر) بودند و از چوب درخت زغال اخته ساخته میشدند. ذکا میافزاید نیزهها به یک سیب کوچک ختم میشدند، برای همین به این نیزه دارها “سیب بَر” میگفتند. سکوندا توضیح میدهد که سیب بَرها بخشی از ده هزار نفر سرباز نجیب زاده گارد جاویدان بودند.[۱۹] هزار نفر از سربازان گارد جاویدان، حامل نیزههایی با ته نیزههای طلایی بودند و از ارابه شاهنشاه محافظت میکردند و در زبان پارسی باستان ارستیبارا خوانده میشدند.[۲۰] هزار سرباز دیگر نیز نیزهای با ته نیزههای نقرهای حمل میکردند.[۲۱] یک نیزه نیز با ته نیزه مفرغی در دِو هویوک شمال سوریه کشف شده است.
ودر: گرز یا تبرزین- پورداوود مینویسد گرز یکی از قدیمی ترین سلاح هاست که فرشتگان و ایزدان اوستا آن را به کار میبرند.[۲۲] او در ادامه یادآوری میکند سلاح مورد علاقه بسیاری از پهلوانان استورهای ایرانی مانند سام، گرشاسب و رستم گرز است و آنها در به کار بردن آن مهارت داشتند. اوستا از انواع مختلفی از گرزها نام میبرد. یکی از آنها ودر خوانده میشود و در یسنا ۳۲، بند ۱۰ در اَهونَوَدگاه گاتا (فصلهای ۲۸-۳۴) و در هوم یشت، یسنا ۹ (بندهای ۳۰-۳۲) از آن یاد شده است. پورداوود مینویسد اوستاشناسان در مورد این عبارت توافق ندارند، برخی عقیده دارند ودر یک نوع گرز است.
سلاح های دوران هخامنشیان. آثار شناسی گنج. دفینه ها. آثار شناسی علائم باستانی. اسرار کاوش
خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: سلاح های دوران هخامنشیان آثار شناسی گنج دفینه ها آثار شناسی علائم باستانی اسرار کاوش